МОНГОЛ УЛСЫН ШУА-ИЙН ГАЗАРЗҮЙ, ГЕОЭКОЛОГИЙН ХҮРЭЭЛЭН БНХАУ-ЫН ШУА-ИЙН НАНЖИНЫ ГАЗАРЗҮЙ, НУУР СУДЛАЛЫН ХҮРЭЭЛЭНТЭЙ ХАМТРАН АЖИЛЛАНА
Монгол Улсын Боловсрол, шинжлэх ухааны яам,
БНХАУ-ын Шинжлэх ухаан, технологийн яам хооронд байгуулсан хамтын судалгааны
хөтөлбөр хэрэгжүүлэх гэрээний хүрээнд ШУА-ийн Газарзүй, геоэкологийн
хүрээлэнгийн Физик газарзүй, орчин судлалын салбар, Усны нөөц, ус ашиглалтын
салбарын эрдэмтэн судлаачид БНХАУ-ын ШУА-ийн Нанжины газарзүй, нуур судлалын
хүрээлэнгийн судлаачидтай хамтран ажиллахаар болоод байна. Тус хамтын
ажиллагааны хүрээнд “Хятад болон Монгол
орны хүйтэн-хуурай бүс нутаг дахь гүехэн нууруудын шим тэжээлийн эргэлт ба экосистемийн
хувьсалд даян дэлхийн өөрчлөлтөөс үзүүлэх нөлөөлөл” сэдэвт хамтарсан төслийг 2023-2026 онуудад
Монголын Өгий нуур, Хятадын Улан Су нууруудад хэрэгжүүлэх юм.
Тус төслийн үндсэн
зорилго нь Өгий болон Улан Су нууруудын хүрээнд;
-
шим тэжээлийн
эргэлтийн хэв шинжийг тогтоох,
-
биогенийн буюу
органик гаралтай бодисуудын зөөгдлийн хэлбэрийг тодорхойлох,
-
нууруудын экологи,
хүрээлэн буй орчны төлөв байдлын дунд болон урт хугацааны өөрчлөлтүүдийг үнэлж, загварчлах,
-
нууруудын сав газрын
хүрээнд олон хүчин зүйлсийн өгөгдлийн сангийн мэдээллийг бүрдүүлэх зэргээс бүрдэнэ.
Түүнчлэн судалгааны үр дүнгүүдээ тулгуурлан усны нөөц болон хүрээлэн буй орчныг хамгаалах эрсдэлийн менежментийн арга хэмжээнүүдийг санал болгох, улмаар усны нөөцийн
менежментийн цэнхэр ном, ажиглалтын платформ бүтээх, эрдэм шинжилгээний олон улсын өгүүллүүд хэвлүүлэхээр төлөвлөж
байна.
Хамтарсан төслийн хүрээнд Нанжины газарзүй, нуур
судлалын хүрээлэнгийн урилгаар Газарзүй, геоэкологийн хүрээлэнгийн эрдэмтэн
нарийн бичгийн дарга, доктор Б.Одсүрэн, Физик газарзүй, орчин судлалын салбарын
дарга, докторант С.Нарангэрэл, судлаач Э.Одбаатар, Ц.Батням болон Усны нөөц, ус
ашиглалтын салбарын судлаач Ц.Үүрийнтуяа нар 2023 оны 9-р сарын 3-аас 9-ний
хооронд Хятад улсад зочлон Нанжины хүрээлэнгийн эрдэмтэн судлаач нартай
хамтарсан уулзалт, хэлэлцүүлгийг зохион байгууллаа.
Уулзалт, хэлэлцүүлэгт Хятадын талаас Нанжины газарзүй, нуур судлалын
хүрээлэнгийн захирал, доктор Ганлин Занг, Хятад талын төслийн багийн удирдагч, доктор
Чао Хан, Монголын талаас Газарзүй, геоэкологийн хүрээлэнгийн эрдэмтэн нарийн
бичгийн дарга, доктор Б.Одсүрэн, Физик газарзүй, орчин судлалын салбарын дарга,
докторант С.Нарангэрэл нар мэндчилгээ дэвшүүлж, холбогдох танилцуулгуудыг хийсэн байна.
Мөн уулзалтад хамтарсан төслийг хэрэгжүүлэх
багийн нийт бүрэлдэхүүн болох Монгол, Хятадын 15 эрдэмтэн судлаач оролцож
төслийн зорилго, аргазүй, хүлээгдэж буй үр дүнгүүд, цаашид хийгдэх ажлуудын
талаар санал солилцож, судалгааны нарийвчилсан төлөвлөгөөг гаргасан.
Томилолтын хугацаанд хамтарсан багийн гишүүд
Хятад тал дахь судалгааны талбай болох Улан Су нуур болон Нуурын экологийн хамгааллын төвд зочилж, семинар
зохион байгуулснаас гадна тус нуур ашиглалтаас үүдэлтэй экологийн доройтол
болон хамгааллын менежментийн талаар туршлага солилцож, одоогийн төлөв байдалтай
газар дээр нь танилцлаа.
Томилолтын төсгөлд төслийн багийн анхны
уулзалтын талаар дүн шинжилгээ хийж цаашид дараах ажлуудыг харилцан хийж
гүйцэтгэхээр тохирлоо. Үүнд:
-
Хээрийн
судалгаануудыг зохион байгуулах төлөвлөгөөг нарийвчлан гаргах.
-
Нууруудын мониторинг,
орчны болон усны чанар, экологийн мэдээллийн сан бүрдүүлэх ажлыг эхлэх.
-
Төсийн хүрээнд залуу
судлаачдыг богино хугацааны туршлага судлах сургалтад хамруулах болон эрдмийн
зэрэг ахиулах хөтөлбөрүүдэд элсүүлэх.
-
Хамтран ажиллах
санамж бичиг байгуулах саналыг холбогдох хүрээлэнгүүдийн удирдлагад хүргүүлэх
зэрэг.
Дашрамд дурдахад БНХАУ-ын ШУА-ийн Нанжины газарзүй,
нуур судлалын хүрээлэн нь 1940 онд байгуулагдсан бөгөөд 270 орчим эрдэмтэн судлаач,
ажилтантай. Хятад улсын бүс нутгийн хөгжлийн чиг хандлагатай уялдуулан нуурын усны нөөцийг зохистой ашиглах, усны сав газрын цогц
менежмент болон экологийн функц, нуурын хүрээлэн буй орчны чанарыг сайжруулах
чиглэлээр судалгаа явуулж ирсэн туршлагатай эрдэм шинжилгээний байгууллага юм.
|
Мэдээг бэлтгэсэн:
|
|
ШУА-ийн Газарзүй, геоэкологийн хүрээлэн, Физик газарзүй, орчин судлалын
салбар, Усны нөөц, ус ашиглалтын салбар
|
|
|
|
Огноо: 2023.09.21
|
Бусад мэдээлэл
